Giới
thiệu giáo
trình
Tác
giả
Kiểm
tra đầu vào
Phần
1. Các bước triển khai
một đề tài nghiên cứu khoa học
Phần
2. Phương pháp
tìm kiếm tài liệu tham khảo khoa học
Phần
3. Khai thác
thông tin từ tài liệu khoa học
Phần
4. Phương
pháp viết tài liệu khoa học
Phần
5. Kĩ thuật soạn thảo
tài liệu khoa học
Kiểm
tra đầu ra
Phản
hồi kết quả
Thư mục |
Phần
3. Khai thác thông tin từ tài liệu khoa
học
Phương
pháp đọc tài liệu
Nguyên tắc chung
Để đọc tài liệu có
hiệu quả, cần
có sự tập trung và chú ý
cao độ. Mục
đích là:
- hiểu
nội dung thông điệp của tác giả;
- nắm
bắt các thông tin phù hợp
trong phạm vi đề tài nghiên cứu;
- ghi
nhớ
các khái niệm và ý
quan trọng để mở
rộng hiểu biết, đào sâu kiến thức chuyên
ngành.
Trước
khi đọc, luôn
cần phải đánh giá
tổng quát
về tính phù hợp của tài liệu với đề
tài
nghiên cứu. Lao vào đọc chi tiết một
tài liệu chưa
được sàng lọc trước rất
có thể
sẽ làm mất nhiều thời gian và công sức
cho những
thông tin không có ý nghĩa
khoa học cao.
Đối các tài liệu bằng
tiếng nước ngoài, hiệu quả đọc tài liệu phụ thuộc
rất nhiều vào trình
độ ngoại ngữ.
Điều này liên quan đến năng khiếu ngoại ngữ
cá nhân, vốn
tiếng mẹ đẻ và quá trình rèn luyện
lâu dài. Tuy nhiên, có một số
kinh nghiệm là:
- không
quá phụ thuộc vào từ điển:
gặp từ nào lạ, mới cũng tra từ điển là một
thói
quen không tốt cho việc rèn luyện khả năng ngoại
ngữ;
- không
nên
ghi chú nghĩa tất cả các từ mới ngay trong
bài:
điều này tưởng sẽ giúp dễ hiểu hơn khi đọc
tài
liệu, nhưng thực ra sẽ làm bài đọc trở
nên rối rắm,
khó nhìn, không giúp
rèn luyện
trí nhớ và khả năng ngoại ngữ (một kiểu lệ thuộc từ
điển);
- chọn một
số từ điển
tốt:
điều này không trái ngược với
ý thứ nhất
mà lại là một công cụ giúp
định vị tốt trong
quá trình đọc,
- có rất nhiều loại từ
điển khác nhau trên thị trường và không phải
cuốn nào cũng tốt,
- các từ điển dịch (Anh -
Việt, Pháp - Việt,...) luôn chỉ có
giá trị tương
đối, vì không thể nào theo
kịp đà tiến bộ
khoa học, công nghệ,
- các từ điển dịch
có thể có những
hạn chế về ngữ nghĩa của các thuật ngữ chuyên
ngành hẹp mà
các dịch giả không nắm rõ,
- khai thác nhiều bộ từ điển nguyên ngữ,
đặc biệt là các từ điển giải thích, từ
điển thuật
ngữ chuyên môn, bách khoa thư,...
luôn được cập
nhật thường xuyên trên Mạng, với rất
nhiều chi tiết cặn kẽ,
chính xác về các thuật
ngữ, khái niệm chuyên biệt.
Nói chung, đối với mọi loại tài liệu,
dù bằng tiếng mẹ đẻ hay tiếng nước ngoài, điều
tiên
quyết trong xử lí thông tin khoa học mà
tài
liệu đó cung cấp là không sao
chép/dịch một cách máy
móc toàn bộ nội dung tài liệu,
mà cần trích
rút các thông tin cần
thiết để tái
cấu trúc và phát biểu lại bằng
ngôn ngữ riêng của mình, với thông tin
trích dẫn chính xác và đầy
đủ.
Bài tập tự kiểm tra
Có thể đề nghị một sơ đồ đọc
tài liệu tổng quát gồm 5 bước sau đây:
|